“Τρία Λιοντάρια”: Η ιστορία τους

 “Τρία Λιοντάρια”: Η ιστορία του συμβόλου της Εθνικής Αγγλίας

Τι συμβολίζουν και ποιά είναι η ιστορία τους;

Το (ένα) λιοντάρι γίνεται σύμβολο του θρόνου της Αγγλίας πριν σχεδόν 1.000 χρόνια επί βασιλείας του Ερρίκου Α’ (1068-1135) γιού του Γουλιέλμου Α΄ του Κατακτητή και της Ματθίλδης της Φλάνδρας και διαδόχου του αδελφού του Γουλιέλμου Β΄ της Αγγλίας.

Ο Ερρίκος Α΄ έγινε βασιλιάς της Αγγλίας μετά τον θάνατο του Γουλιέλμου Ρούφου σε δυστύχημα σε κυνήγι. Το απόγευμα της 2ης Αυγούστου 1100 ο βασιλιάς πήγε κυνήγι στο Νέο Δάσος με την συνοδεία ευγενών ανάμεσα στους οποίους βρισκόταν και ο αδελφός του Ερρίκος. Ένα βέλος που έριξε ο βαρόνος Βάλτερ Τιρέλ χτύπησε τον βασιλιά στο στήθος και ο Γουλιέλμος έπεσε νεκρός την ίδια στιγμή. Πλήθος από φήμες ακούστηκαν για τον φόνο του βασιλιά οι περισσότερες από τις οποίες αναφερόντουσαν σε δολοφονία, πολλοί σύγχρονοι ιστορικοί τις απέρριψαν με τον ισχυρισμό ότι ο θάνατος από ατύχημα σε κυνήγι ήταν τότε συνηθισμένο γεγονός.

Ο Ερρίκος στέφθηκε βιαστικά βασιλιάς της Αγγλίας στις 5 Αυγούστου στο αβαείο του Ουέστμινστερ από τον Μαυρίκιο επίσκοπο του Λονδίνου. Ο νέος βασιλιάς για να κερδίσει την υποστήριξη των Άγγλων υποσχέθηκε να επαναφέρει την ειρήνη και την τάξη στην χώρα αναστρέφοντας την μισητή πολιτική του Γουλιέλμου, υποσχέθηκε να διατηρήσει τις Αγγλικές συνήθειες, έθιμα, νόμους και την Αγγλική εκκλησιαστική παράδοση και υιοθετεί ως σύμβολό του το λιοντάρι εικόνες του οποίου διακοσμούν τόσο τη βασιλική φορεσιά όσο και τις ασπίδες και τα όπλα του στρατού του.

Ο Ερρίκος Α΄ νυμφεύτηκε την Ματθίλδη της Σκωτίας, αλλά είχε έναν μεγάλο αριθμό από ερωμένες, με τις οποίες απέκτησε πολλά νόθα παιδιά.

Ο μεγάλος αδελφός του Ερρίκου, ο Ροβέρτος Β΄ επιτέθηκε, αμφισβητώντας την κυριαρχία του στην Αγγλία (1101)· η αποτυχημένη εκστρατεία έληξε με την επικύρωση του Ερρίκου Α΄ σαν βασιλιά. Μετά τη σύντομη ειρήνη, ο Ερρίκος επιτέθηκε ξανά στην Νορμανδία την περίοδο 1105 – 1106· η εκστρατεία έληξε νικηφόρα στην μάχη του Τινσεμπραί και ο Ροβέρτος Β΄ παρέμεινε φυλακισμένος για όλη την υπόλοιπη ζωή του. Ο Λουδοβίκος ΣΤ΄ της Γαλλίας, ο Βαλδουίνος Ζ΄ της Φλάνδρας και ο Φούλκων των Ιεροσολύμων αμφισβήτησαν την κυριαρχία του Ερρίκου Α΄ στην Νορβηγία. Ο γιος του Ροβέρτου Β΄, ο Γουλιέλμος Κλίτο, με την υποστήριξή τους εξεγέρθηκε την περίοδο 1116 – 1119. Ο Ερρίκος Α΄ ήταν ξανά νικητής στην μάχη του Μπρεμούλ και στην συνέχεια ακολούθησε ειρήνη με τον βασιλιά Λουδοβίκο (1120). O Ερρίκος Α΄ ήταν σκληρός, αλλά ταυτόχρονα επιδέξιος κυβερνήτης· μπόρεσε να χειριστεί επιτυχώς όλα τα προβλήματα που δημιούργησαν οι βαρόνοι στην Αγγλία και την Νορμανδία. Στην Αγγλία διατήρησε το Άγγλο-Σαξονικό σύστημα διοίκησης, τους νόμους και το φορολογικό σύστημα με πρόσθετες διατάξεις, ειδικά στο σύστημα της δικαιοσύνης· πολλοί από τους υπαλλήλους του στο διοικητικό του σύστημα ανήκαν στις κατώτερες τάξεις. Ο Ερρίκος Α΄ προχώρησε σε θρησκευτικές μεταρρυθμίσεις, αλλά την περίοδο 1101 – 1105 βρέθηκε σε σύγκρουση με τον αρχιεπίσκοπο του Καντέρμπερι Άνσελμο· υποστήριξε το τάγμα του Κλυνύ και είχε σημαντικό ρόλο στην επιλογή των επισκόπων. Ο μόνος νόμιμος γιος και διάδοχός του Γουλιέλμος Άντελιν πνίγηκε σε ναυάγιο, δημιουργώντας τεράστια προβλήματα στην διαδοχή του θρόνου.

Ο Ερρίκος Α΄ νυμφεύτηκε το 1121 σε δεύτερο γάμο την Αντελίζα του Λέουβεν με την ελπίδα να αποκτήσει γιο, αλλά δεν έκανε καθόλου παιδιά. Σύμβολο του Οίκου του Λέουβεν ήταν επίσης το λιοντάρι και έτσι ο Ερρίκος “ζευγαρώνει” τα δύο λιοντάρια ως σύμβολα του βασιλείου του…

Ο Ερρίκος Α΄ αναγκάστηκε να ορίσει διάδοχό του την κόρη του Ματθίλδη της Νορμανδίας και τον δεύτερο σύζυγόο της Γοδεφρείδο Ε΄ κόμη του Ανζού, αλλά οι σχέσεις τού Γοδεφρείδου Ε΄ με τον πεθερό του ήταν τεταμένες στα σύνορα τού Ανζού. Τη διαδοχή αμφισβήτησε ο ανιψιός του Ερρίκου Α΄, ο Στέφανος του Μπλουά, που κατέλαβε τον θρόνο από την Ματθίλδη, δημιουργώντας μακρά περίοδο εμφύλιου πολέμου, που έμεινε γνωστή σαν “αναρχία”.

Το τρίτο λιοντάρι συναντάει τα δύο πρώτα το 1152 όταν ο εγγονός του Ερρίκου Α’, ο Ερρίκο της Νορμανδίας παντρεύεται την Ελεονώρα της Ακουιτανίας, ο Οίκος της οποίας είχε επίσης ως σύμβολο το λιοντάρι. Κι έτσι τα λιονταράκια έγιναν τρία!

Ως επίσημο εθνόσημο της Αγγλίας, τα τρία λιοντάρια καθιερώθηκαν από (ποιόν άλλο;) τον Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο (1157-1199), ένας από τους θρυλικότερους Άγγλους βασιλείς και η φήμη του φτάνει μέχρι και τις μέρες μας.

Τα τρία λιοντάρια τα βρίσκουμε βέβαια και στο Εθνόσημο του Ηνωμένου Βασιλείου το οποίο χωρίζεται σε 4 μέρη, που απεικονίζουν το πρώτο και το τέταρτο τεταρτημόριο τα τρία λιοντάρια, το εραλδικό έμβλημα της Αγγλίας, ενώ στο δεύτερο ο εφορμών λέων της Σκωτίας και στο τρίτο μία άρπα, για την Ιρλανδία, τα τρία βασίλεια που συναποτελούν το Η.Β. Επί του θυρεού στέκεται περικεφαλαία στεφανωμένη με το βασιλικό στέμμα επί του οποίου βρίσκεται λέων με το βασιλικό στέμμα. Ο θυρεός περιβάλλεται από την ταινία του Τάγματος της Περικνημίδας με το ρητό (στα γαλλικά) Honi soit qui mal y pense (Να ντρέπεται αυτός που σκέφτεται άσχημα), και στηρίζεται στα αριστερά από ένα εστεμμένο λιοντάρι, σύμβολο της Αγγλίας, και στα δεξιά ένας μονόκερως, σύμβολο της Σκωτίας.

Η Εθνική Ομάδα Ποδοσφαίρου της Αγγλίας φοράει τα “τρία λιοντάρια” (μπλε σε λευκό φόντο) για πρώτη φορά το 1872 σε έναν αγώνα εναντίον της Σκωτίας.