ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΟΥ ΘΕΑΤΗ‏

...Όταν το 1937 ο Γερμανός πάστορας Martin Niemoller (Μάρτιν Νίμελερ), έγραφε ένα ποίημα, όπου περιέγραφε τις συνέπειες τής «απάθειας» του για τα όσα διαδραματίζονταν στην Ναζιστική Γερμανία, στην ουσία περιέγραφε «Το σύνδρομο του Θεατή» και τη διαχρονικά γενικευμένη απόδοσή του σε όλες τις μορφές του κοινωνικού και πολιτικού βίου.

Περιέγραφε βιωματικά ο Martin Niemoller:......

«Στη Γερμανία οι ναζιστές πρώτα ήρθαν για τους κομμουνιστές κι εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν κομμουνιστής.
Μετά ήρθαν για τους Εβραίους κι εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν Εβραίος.
Μετά ήρθαν για τους συνδικαλιστές κι εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν συνδικαλιστής.
Μετά ήρθαν για τους καθολικούς, εγώ ήμουν προτεστάντης και γι' αυτό δεν μίλησα.
Μετά ήρθαν για μένα, αλλά τότε δεν είχε μείνει πια κανείς, να μιλήσει για κανέναν».

Σήμερα, παραφρασμένο θα μπορούσε να αποδοθεί, για όσα διαδραματίζονται:
«Πρώτα ήρθαν για τους συνταξιούχους κι εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν συνταξιούχος.
Κατόπιν ήρθαν για τους δημοσίους υπαλλήλους κι εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν δημόσιος υπάλληλος.
Στη συνέχεια ήρθαν για τους ιδιωτικούς υπαλλήλους και πάλι εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν ιδιωτικός υπάλληλος.
Μετά ήρθαν για μένα, αλλά τότε πια, δεν είχε απομείνει κανείς για να μιλήσει».

Αλλά το ίδιο θα μπορούσε να αποδοθεί, από τον κάθε Ευρωπαίο:
«Πρώτα ήρθαν για την Ελλάδα και εγώ δεν μίλησα, γιατί δεν ήμουν Έλληνας.
Έπειτα ήρθαν για την Ιρλανδία κι εγώ δεν μίλησα, γιατί δεν ήμουν Ιρλανδός.
Μετά ήρθαν για την Πορτογαλία κι εγώ δεν μίλησα, γιατί δεν ήμουν Πορτογάλος.
Στη συνέχεια ήρθαν για την Ισπανία και την Ιταλία και πάλι δεν μίλησα, γιατί δεν ήμουν ούτε Ισπανός, ούτε Ιταλός.

Μετά ήρθαν για μένα, αλλά τότε πια, δεν είχε απομείνει κανείς για να μιλήσει».