Πέφτουν οι σφαίρες σαν το χαλάζι και ο τραυματισμένος καλλιτέχνης αναστενάζει

Το «καταραμένο» φιλμ της ΕΡΤ 2 –που κόπηκε στον αέρα! 

Ήταν ένα Σαββατόβραδο του 1984, όταν προβλήθηκε στην ΕΡΤ2 (πρώην Υ.Ε.Ν.Ε.Δ.) η λογοκριμένη το 1977, ταινία του σκηνοθέτη Νίκου Αλευρά, «Πέφτουν οι σφαίρες σαν το χαλάζι» (πλήρης τίτλος: Πέφτουν οι σφαίρες σαν το χαλάζι κι ο τραυματισμένος καλλιτέχνης αναστενάζει). Καθώς η ταινία ήταν πανελληνίως άγνωστη, ο τίτλος στην αρχή προϊδέαζε, για ταινία περιπέτειας ή πολεμικής δράσης, ή εν πάση περιπτώσει, για μια ταινία όπου θα «συμμετείχαν» πραγματικές σφαίρες.

Γρήγορα οι τηλεθεατές αντιλήφθηκαν, ότι δεν πρόκειται για κάτι τέτοιο, αλλά για μια ταινία με περίεργη και ακαταλαβίστικη υπόθεση, διανθισμένη με μερικές σκηνές γυμνού. Παρ' ότι οι αισθησιακές ταινίες με γυμνό και ερωτικές σκηνές, δεν ήταν κάτι πρωτοφανές για την κρατική τηλεόραση (οι πιτσιρικάδες της εποχής, όταν έπαιζε τέτοιες ταινίες η τηλεόραση, έστω και σχετικά σπάνια, έλεγαν «σήμερα παίζει "τσόντα" η τηλεόραση», χαρακτηριστικό μάλλον της «αθωότητας» και των ηθών της τότε τηλεόρασης), εν τούτοις η συγκεκριμένη τολμηρή ταινία, ξεσήκωσε αντιδράσεις, όχι γιατί είχε ερωτικές σκηνές (που δεν είχε), αλλά λόγω, κυρίως, μιας συγκεκριμένης σκηνής, όπου ένας γενειοφόρος μαντράχαλος (ήταν ο σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής της ταινίας, Νίκος Αλευράς [ανηψιός του άλλοτε προέδρου της Βουλής, Γιάννη Αλευρά]), εμφανιζόταν να υποδύεται ένα...μωρό και φορώντας...πάνα να θηλάζει στην αγκαλιά μιας γυναίκας (υποτίθεται της μάνας του, αν και έμοιαζε συνομήλική του)! Είχε ήδη προηγηθεί μια σκηνή, όπου η ίδια γυναίκα ψηλάφιζε τ' απόκρυφα του εν λόγου μαντράχαλου, βάζοντάς του στην...ευαίσθητη περιοχή, ταλκ, επειδή είχε...συγκαεί. Σε μερικές από τις σκανδαλιστικές σκηνές που ακολούθησαν, ο σκηνοθέτης βρίσκεται σε μια κούνια, όπου και δέχεται την επίσκεψη γυμνόστηθων γυναικών της γειτονιάς, που τον παινεύουν. Εδώ εντοπίζεται και η ατάκα: «Αχ, το άτιμο, έβγαλε και τριχούλες!».

Οι εξελίξεις ήταν καταιγιστικές και κωμικοτραγικές. Εκτός από τις «σφαίρες που έπεφταν σαν το χαλάζι» στην τηλεόραση, σαν το χαλάζι άρχισαν να πέφτουν και τα τηλεφωνήματα των σκανδαλισμένων και έξαλλων τηλεθεατών, στο τηλεφωνικό κέντρο της ΕΡΤ2. Φημολογούνταν, πως ένα από αυτά τα τηλεφωνήματα, ήταν του τότε πρωθυπουργού, Ανδρέα Παπανδρέου. Ο πρόεδρος του σταθμού, Σάκης Αποστολόπουλος, βρισκόμενος κάτω από πίεση και μάλλον σε κατάσταση πανικού, αποφασίσει και κατεβάζει τον διακόπτη κι έτσι επί μισή σχεδόν ώρα, ελλείψει εναλλακτικού προγράμματος, οι τηλεθεατές έβλεπαν στους δέκτες τους «χιόνι». Σύντομα κατέφθασε και στο κτήριο, τόσο η Αστυνομία, όσο κι ο εισαγγελέας, ενδεικτικό της «σοβαρότητας» της κατάστασης.

Την επόμενη κιόλας μέρα, σύσσωμο το διοικητικό συμβούλιο της ΕΡΤ2 παραιτήθηκε, ενώ την Δευτέρα που κυκλοφόρησαν και οι εφημερίδες έκαναν λόγο, με πηχαίους τίτλους, για «Αίσχος!» και «Ντροπή!», ρίχνοντας το ανάθεμα σε όσους «έβαλαν την τσόντα στα σπίτια», μέσω της τηλεόρασης. Δεν παρέλειψαν βέβαια να σχολιάσουν την απονομή ευθυνών και τις συνεπόμενες παραιτήσεις και «καρατομήσεις», κάνοντας λογοπαίγνιο, ανάλογου του τίτλου της ταινίας: «Πέφτουν τα κεφάλια σαν το χαλάζι». Δεν έλειψε όμως και η πολιτική και η κομματική εκμετάλλευση του θέματος, που έριξε περισσότερο λάδι στη φωτιά και κράτησε στην επικαιρότητα το «σκάνδαλο» για αρκετό καιρό, το οποίο έγινε γνωστό και πέραν των ελληνικών συνόρων.

Το αστείο της υπόθεσης ήταν, πως μετά από λίγον καιρό, η συγκεκριμένη ταινία (που μόνο «τσόντα» δεν ήταν), προβλήθηκε σε μερικούς κινηματογράφους της Αθήνας κι έγινε...λαϊκό προσκύνημα!

Άλλες εποχές, άλλα ήθη...


30 χρόνια μετά ο σκηνοθέτης Νίκος Αλευράς θυμάται τη μέρα (28η Απριλίου 1984) που ενώ οι ανατρεπτικές του «Σφαίρες...» προβάλλονταν στην ΕΡΤ 2, ξαφνικά έπεσε μαύρο στην οθόνη. Ένα πρωτοφανές περιστατικό, που την επομένη «έπαιξε» στα πρωτοσέλιδα όλου του κόσμου.
  Το προηγούμενο βράδυ με παίρνουν τηλέφωνο από την ΕΡΤ για να με ενημερώσουν ότι το Σάββατο έχουν προγραμματίσει να παίξουν οι «Σφαίρες…» στην «Ώρα της Ελληνικής Ταινίας». Μια χαρά! Λίτσα Γεράρδου, Νίκος Αλευράς, Μπάμπης Καράλης, Τέος Ρόμβος, Λάκης Κυρλίδης, Μαρίνος Αθανασόπουλος σε μια ανάπαυλα των γυρισμάτων. Στήνομαι λοιπόν μαζί με κάποιους φίλους μπροστά στην τηλεόραση, όμως εκεί που παίζονται οι πρώτες σκηνές –στις οποίες υποδύομαι, ως ενήλικος, ένα μωρό που έχει συγκαεί και η μάνα του τού βάζει ταλκ και το θηλάζει– ξαφνικά η ταινία αρχίζει να «τρέχει» στο fast forward στην κανονική ροή! «Τι έγινε ρε παιδιά;», αρχίζουμε να κοιταζόμαστε μεταξύ μας. Τηλέφωνα χτυπούν, χαμός. Τι είχε συμβεί; Προφανώς, έχοντας σοκαριστεί από τη σκηνή, άρχισαν να παίζουν την ταινία στο γρήγορο για να δουν τι υπάρχει παρακάτω! Μέχρι που στο εικοσάλεπτο πέφτει τελείως μαύρο στην οθόνη με απόφαση του προέδρου της ΕΡΤ2, Σάκη Αποστολόπουλου, ο οποίος, σε κατάσταση πανικού, αποφασίζει το αδιανόητο για τα παγκόσμια χρονικά: Να κατεβάσει τον διακόπτη, με αποτέλεσμα επί ώρες να παίζουν μονάχα «χιόνια»!